Đường đi không đến: Anwar và ghế Thủ tướng của Malaysia

Krishna N. Das | DCVOnline

Đường đi không đến…

KUALA LUMPUR (Reuters) — Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Anwar Ibrahim nhớ lại cuộc đấu tranh kéo dài 20 năm để trở thành thủ tướng Malaysia: sống sót sau 10 năm tù tội, giải quyết các cáo buộc về băng sex và đấu tranh với đảng của mình.

Tin rằng giấc mơ của mình sẽ được thực hiện trong vòng vài tháng, ông ấy đã hỏi đùa rằng ngày nào có thể là một ngày tốt cho một buổi lễ tuyên thệ.

Ngày đó có vẻ còn xa vời hơn bao giờ hết vào Chủ nhật sau một tuần hỗn loạn, trong đó liên minh của ông với kẻ thù cũ Mahathir Mohamad đã đưa ra một ứng cử viên thứ ba vừa nổi lên để có thể trở thành thủ tướng khi họ tranh nhau vị trí đó một lần nữa. Harrison Cheng của nhóm tư vấn Control Risks nói

“Thế là là đã kết thúc giấc mơ trọn đời của Anwar để trở thành Thủ tướng.
Liên minh của ông phải trèo một ngọn núi lớn trước cuộc tổng tuyển cử tiếp theo sau đó … vẫn khó  tranh cử khi còn nắm quyền; nó sẽ khó hơn nhiều lần khi ngồi ở băng ghế của đảng đối lập.”

Harrison Cheng

Mối quan hệ giữa Anwar và Mahathir đã định hình chính trường ở quốc gia Đông Nam Á này trong hai thập kỷ vừa qua.

29 tháng 2 năm 2020 12:58 JST | Thủ tướng lâm thời của Malaysia, Mahathir Mohamad, nói rằng ông có đủ sự ủng hộ của quốc hội để cho phép ông tiếp tục tại vị. © Reuters

Thỏa thuận của họ vào năm 2018 khi đứng đầu một liên minh đa sắc tộc đã chấm dứt sự thống trị 60 năm của một đảng mà cả hai đã từng là một phần, nhưng căng thẳng vẫn còn — đặc biệt là lời của Mahathir hứa một ngày sẽ trao quyền lực cho Anwar.

Lời hứa đó đã bị vô hiệu hóa khi Mahathir đột ngột từ chức một tuần trước.

Nó trở thành một điều bất khả thi khi cả hai bị gạt sang một bên mặc dù đã cố gắng khôi phục lại liên minh.

Anwar đã cố gắng xây dựng một liên minh để cho nhà vua thấy rằng ông có thể giành được đa số trong quốc hội, nhưng ông không bao giờ có đủ số ghế mà không có sự hỗ trợ của Mahathir. Mahathir trong khi đó đã thất bại trong nỗ lực thành lập một chính phủ đoàn kết mà Anwar không chấp nhận.

Thủ tướng mới của Malaysia Muhyiddin Yassin vẫy tay bên ngoài nhà của ông trước khi nhậm chức vào Chủ nhật, 1 tháng 3, 2020. Ảnh: Chính phủ Malaysia.

Nhà vua đã chọn người theo chủ nghĩa dân tộc Malay Muhyiddin Yassin là người lãnh đạo có nhiều khả năng giành được sự ủng hộ của đa số. Anwar nói với các phóng viên,

“Rõ ràng đã có sự phản bội. Nhưng như tôi đã nói, chúng tôi phải tiếp tục con đường.”

Anwar Ibrahim

Phong trào của ông, hiện đứng sau Mahathir, cho biết họ vẫn sẽ cố gắng thách thức tính hợp pháp của Muhyiddin nam trong quốc hội.

Đổ vỡ

Anwar gia nhập Tổ chức Quốc gia Mã Lai (UMNO) vào năm 1982, ngay sau khi Mahathir lần đầu tiên trở thành thủ tướng. Ông đã leo thang nhanh chóng để trở thành phó thủ tướng vào năm 1993, tất nhiên để là người kết thừa Mahathir.

Ông đã bị sa thải năm 1998 do sự khác biệt về chính sách kinh tế và trở thành đối thủ chính của phe Mahathir.

Khẩu hiệu tranh đấu của ông là “đổi mới” (Cải cách) và ông đã thu hút được sự ủng hộ những người người Malaysia đã mệt mỏi về trật tự cũ cũng như người thuộc các sắc tộc thiểu số. Ông ta có khuynh hướng tự do hơn Mahathir và các đối thủ khác và trở thành con cưng của phương Tây.

Nhưng cuộc vận động của ông ta đã bị nghiền nát vào năm 1999 khi ông ta bị bỏ tù vì tội tham nhũng và xàm sỡ mà ông đã phủ nhận và nói đo là vì những động cơ chính trị.

Ông đã cố gắng xây dựng lại căn cứ của mình sau khi được thả ra vào năm 2004, nhưng một lần nữa lại bị bỏ tù vì tội xàm sỡ vào năm 2015 dưới thời thủ tướng Najib Razak — hiện đang bị xét xử vì tham nhũng.

Chính khách Malaysia Anwar Ibrahim rời đi sau cuộc họp ở Petaling Jaya, Malaysia, ngày 29 tháng 2 năm 2020. REUTERS / Lim Huey Teng / File Photo

Anwar đã được vua ân xá và được thả ra sau chiến thắng trong cuộc bầu cử gây sốc đã lật đổ Najib năm 2018.

Anwar không có vị trí chính thức trong chính quyền Mahathir, nhưng đã giúp định hình các chính sách. Vợ ông, Wan Azizah Ismail, là phó thủ tướng.

Anwar phải đối phó với nhiều cáo buộc tấn công tình dục một cựu nam phụ tá vào năm ngoái. Vụ án đã bị bỏ, nhưng những người ủng hộ ông đã thấy hiện có một nỗ lực khác để tiêu diệt ông ta. Anwar nói với Reuters trong cuộc phỏng vấn tháng trước,

“Tôi đã có một cuộc sống và trảiquan những kinh nghiệm khủng khiếp như vậy trong quá khứ. Hơn 10 năm rưỡi ngồi tù. Nhưng tôi sống để chỉ phản ảnh và xóa đi sự dư thừa của quá khứ, hay bước đi tiếp? Vì vậy, đó là ý định mà tôi dự định, tôi sẽ tiếp tục.”

Anwar Ibrahim

© 2020 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net


Nguồn: Super Tuesday Was Created To Nominate Someone Moderate. It Backfired | Domenico Montanaro | NPR | February 29, 2020.  Matthew Tostevin và Andrew Heavens biên tập.